50 milyon qızıldərili soyqırıma məruz qalıb -Xristofor Kolumbun gündəliyindən...

Türklərin ilk məskunlaşma yeri Orta Asiya olaraq qəbul edilməkdədir. Türklərin vətəni haqqında ümumiyyətlə dörd cür düşüncə olsa da, əksəriyyətinin qəbul etdiyi görüş Tanrı Dağlarının şimalının türklərin ilk ana yurdu olduğudur. Orta Asiyadakı bəzi türk tayfalarının Rusiya ilə Amerika qitəsinin əlaqə nöqtəsindən (Berinq boğazı ətrafı) keçərək Amerikaya çatdığı düşüncəsi vardı. Bəzi tapıntılar və köç yolları da bu düşüncəni dəstəkləyir. Hətta, Piri Rəisin çəkdiyi ilk dünya xəritəsində Amerika qitəsi kəşf edilməmiş bu xəritədə Amerika qitəsinin də göstərilməsi bu mövzuya bir işıq salır. 

Qızıldərililərin (Amerika qitəsinin yerli əhalisi) təxmini 35 min il əvvəl Amerika qitəsinə yerləşdikləri məlumdur. Sibirdə yaşayan qızıldərili qəbilələr yeni ov sahələri kəşf etmək məqsədilə səfərə çıxırlar. Bu insanlar yeni bir qitəyə gəldiklərdən xəbərsiz idilər. Bu yeni ov yerlərini bəyənən qızıldərililər buraya yerləşdilər və qəbilələr meydana gətirməyə başladılar. 2-4 iyul 1999-cu ildə Türkiyənin Dənizli şəhərində keçirilən “Yeddinci Türk Dünyası Dostluq Qardaşlıq və Əməkdaşlıq Qurultayı”na qatılan qızıldərili qəbilə başçısı və Amerika Yerliləri İctimai İşlər Dairə başçısı M.Franklin Keelin çıxış etdi. Qızıldərililər haqqında geniş məlumat verən Keel qızıldərililərin (atalarının) Baykal gölü və Yenisey-Tuva bölgələrindən Amerika qitəsinə Alyaska üzərindən köç etdiklərini ifadə etdi. Qızıldərililər ilə Türklərin DNT testlərinin eyni olduğunu və “Y” xromosomunun yalnız yer üzündə Türklər və qızıldərililərdə tapıldığını söylədi. Qızıldərililərin dillərindəki söz bənzərlikləri kimi, xalça, kilim və əl işlərindəki naxışların eyni olduğunu, adət-ənənələrdə də çox böyük bənzərlik olduğunu ifadə etmişdir. Fransız dilçi alimi Dumesnil isə qızıldərililərin dilində 320-ə qədər türkcə söz müəyyən etmişdir. Qızıldərililərin əslinin haradan gəldiyinə dair 40 il araşdırma aparan Ethel Steawert sənədlərlə qızıldərililərin türk soyundan gəldiyini isbat etmişdir. Amerikada digər bir türk əhalisi də Kamçatka yarımadasından Alyaskaya köçən Saxa türkləridir. E.ə. 1500-cü illərdə Göytürk əlifbası ilə yazılmış “Saka Bəyinin hekayəsi”ni izah edən daş lövhə bu köçü sübut etməkdədir. Avropalılar Amerika qitəsinə köç etməzdən əvvəl qızıldərililərin sayı Avropa qitəsinin əhalisindən çox idi. Ən azı 50 milyon qızıldərilinin soyqırım nəticəsində qətlə yetirildiyi məlum olmuşdur. Bəzi amerikalı tarixçilərə görə isə bu rəqəm 100 milyona yaxındır. Hazırda qızıldərililərin sayı 2.5 milyon nəfərə yaxındır. 

Qızıldərililərin böyük əksəriyyəti Uyğur və Nayman türkəri ilə digər türk qəbilələridir.M.Franklin Keel qurultayda etdiyi çıxışında türk əsilli olduqlarının aydın olduğunu və türk olmaqdan çox xoşbəxt olduqlarını bildirdi: “Amerikada bir çox bölgədə yer adları türkcə olduğuna dair məlumatlar vardır. Bu mövzu geniş araşdırılmalıdır. Türk Dünyası qurultayına qatılmaqdan çox xoşbəxtəm. Dünyanın müxtəlif bölgələrində yaşayan türklər bu qurultayda toplanmışdır. Mədəniyyət çox əhəmiyyətli bir faktordur. Türk insanında təsbit etdiyim ən böyük xəzinənin ürəklərinin zənginliyi olduğunu gördüm. Dostluqları səmimi və dərindir. Bu biz qızıldərililərdə də eynilə belədir. Yakut türkləri ilə tanış olma fürsətim oldu. Çox nəzakətli insanlar idi. Eynilə mənim əmioğlularım kimi görünürdülər. Bənzərliklər çoxdur. Boz qurd biz qızıldərililərdə də simvoldur. Hətta, qızıldərililərdə Bozqurd adlı qəbilə də vardır”.Denis Sinorun araşdırmalarına görə adət, mədəniyyət, inanc, din, simvollar, dil və ənənələr arasında çox ciddi bənzərliklər mövcuddur. Bəzi elm adamları və tarixçilərə görə genetik araşdırmalarda da ciddi dəlillər təsbit edilmişdir (Gen araşdırmaları gizli aparıldığı üçün qaynaqlar məhduddur). Asiya sivilizasiya yaradan türklər ilə Amerika qitəsində yaşayan köhnə sivilizasiyalar, Maya-Aztek-Olmek sivilizasiyaları arasında bənzərliklər kifayət qədərdir. Asiyada “Hitit Günəşi” kimi tanınan simvoldakı “Tenqri” (yəni kainatın hər yerindəki Tanrı) ilə Maya və Aztek Tanrısı “Quetzalcoatl”ın simvolu arasındakı bənzərliyi müqayisə etməyə dəyər. Maya və Aztek tanrı adlarında türk dili ilə başqa bənzərliklər də mövcuddur. “Chac”, yəni “Çax” Mayalarının ildırım və şimşək tanrısıdır. “Çax” şəklində oxunan bu söz hələ də dilimizdə “Şimşək çaxdı” şəklində varlığını davam etdirməkdədir. Kinich Ahau-Maya günəş tanrısıdır. Kinich və ya Küniş, türkcə “Günəş” sözü ilə hardasa eynidir. Qızıldərililərin işlətdikləri aşağıdakı sözlər türk dili ilə oxşardır: Yatkı – yatılan ev, tamazkal – hamam, təmiz qalmaq, tepek - təpə, hu - salam, törə - adət, tete - baba, atışka – atəş, aş – köz - yemək, yu - su, yu-mak – yumaq, köç - köç, təkin - təkin, kün - gün və s.Mayalarının Mərkəzi Amerikadakı əsas məskunlaşma yerlərindən olan “Yuka-tan” adının mənasının Türkistanın Dan bölgəsindən gəlmə olduğu aydın olmuşdur.

VƏHŞİCƏSİNƏ  QƏTLƏ YETRİLİB,VƏHŞİ ELAN OLUNDULAR

Hər şey 1492-ci ildə Xristofor Kolumbun Amerikanı kəşfi ilə başladı. Tanrı adını deyərək çıxılan yol, bir xalqın yox edilməsinə qədər gedirdi. Bəli, qızıldərililər, Kolumbun gündəliyində söylədiklərinin əksinə kovboy filmlərində, insan öldürən, baş dərisi üzən, uşaqlığımızın “vəhşi” qızıldərililəri. Həm torpaqları əllərindən zorla alındı, həm də inancları zorla dəyişdirildi və bütün bunlara qarşı çıxdıqda “vəhşi” deyilərək yox edildi. Günəşə, aya təriflər deyən, torpağı, ağacı, quşu dinləyən, dünyanı onlarla birlikdə qəbul edən qızıldərililərmi vəhşi idi, yoxsa bir ovuc torpaq uğruna bir xalqı yox etməyi gözə alan “ağ adam”mı?

XRİSTOFOR KOLUMBUN GÜNDƏLİYİNDƏN...

“Onlara qılınclarımızı göstərdik. İti dəmir silahları ilk dəfə gördükləri bəlli idi. Kəsməyin nə olduğunu bilmədiklərindən bəziləri qılıncların iti tərəfini tutunca əllərini kəsdilər... Bu insanlar nə hansı bir təriqətə bağlıdırlar, nə də bütə tapınırlar. Pisliyi tanımırlar, bir-birilərini öldürmürlər. Heç silahları da yoxdur... Son dərəcə sadə, dürüst, əliaçıq insanlardır. Hər hansı birindən sahib olduğu hər hansı bir şeyi istədikdə dərhal verirlər. Pisliyin nə olduğunu heç bilmirlər, oğurlamırlar, öldürmürlər. Dünyada onlar qədər şirin dilli insanlar yoxdur. Həmişə gülümsəyirlər. Bu insanlar yer üzünün mələkləridir”. Yepiskop Bartelemeo: “Onlar İsa qədər mehriban və dürüst insanlardır”.Amma Amerikanın yerli xalqlarının atalar sözündə deyildiyi kimi: “Aslanlar öz tarixçələrinə qovuşana qədər kitablar ovçunu tərifləyəcək”.

FAKTİNFO.AZ