Cənubi Qafqazın tarixini dəyişən Vətən müharibəsi 

Həmin gün təkcə Azərbaycanın deyil, bütün Cənubi Qafqazın tarixində tamamilə yeni bir səhifənin açılmasına səbəb olmuş tarixi qərar qəbul olundu. Həmin gün Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevin əmri ilə Azərbaycan Ordusu Vətən torpaqlarının işğaldan azad edilməsi uğrunda erməni faşizminə qarşı Zəfər yürüşünə başladı.

İşğalın sonu, ən yeni tarixin başlanğıcı

30 ildən artıq müddət ərzində dünya ictimaiyyəti Azərbaycan ərazilərinin işğalı, xalqımıza qarşı törədilən dəhşətli hərbi cinayətlər və qətliam hadisəsi ilə bağlı baş verənlərə göz yumdu. Erməni qəsbkarlarının bütün dünyada olan havadarları Azərbaycanı işğal aktı ilə barışmağa, müvəqqəti itirilmiş ərazilərdən birdəfəlik imtina etdirməyə çalışdılar. Lakin möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyev tərəfindən bütün bu illər ərzində Azərbaycanın inkişafı, güclü iqtisadiyyata, qüdrətli orduya sahib olması istiqamətində irimiqyaslı və məqsədyönlü iş aparıldı. Bir il bundan əvvəl, 27 sentyabr 2020-ci il tarixində Ermənistan Azərbaycana qarşı növbəti dəfə hərbi təxribat törədərək bizim döyüş mövqelərimizi və yaşayış məntəqələrimizi atəşə tutdu. Bu namərd atəş nəticəsində ilk saatlarda mülki şəxslər, hərbçilər həlak oldular. Məhz bu qanlı cinayətə cavab olaraq Azərbaycan Ordusunun genişmiqyaslı əks-hücum əməliyyatının başlanılmasına dair tarixi qərar qəbul olundu. Şanlı Ordumuz özünün tarixi Zəfər yoluna qədəm qoydu. Ermənilərin 5 ilə işğal etdikləri və 30 il ərzində hərbi-mühəndis istehkamları ilə möhkəmləndirdikləri müdafiə xətlərini Azərbaycan Ordusu cəmi 44 günə dəf etdi. Azərbaycan özünün ərazi bütövlüyünü və tarixi ədaləti bərpa etdi. Müzəffər Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Şanlı Azərbaycan Ordusu əldə etdiyi tarixi qələbəsi ilə tariximizin ən şərəfli səhifəsini yazdı. Otuz il müddətində işğal altında olan torpaqlarımız azad edildi. Şanlı Ordumuzun qarşısında duruş gətirə bilməyən Ermənitanın işğalçı ordusu döyüş meydanında hərbi texnikasını qoyaraq qaçdı. Ermənistan təslim oldu. Azərbaycan Prezidentinin polad iradəsi, Azərbaycan Ordusunun yenilməz gücü və əlbəttə ki, Azərbaycan xalqının sarsılmaz birliyi düşmənin belini qırdı. Bu möhtəşəm tarixi Zəfər Cənubi Qafqaz regionunda yeni reallıqlar yaratdı və bundan sonra artıq bütün dünya Azərbaycanın müəllifi olduğu bu reallıqlarla hesablaşmaq məcburiyyətindədir.

Azərbaycan beynəlxalq hüququ bərpa etdi

Bu gün dünya ölkələri birliyinin üzləşdiyi ən böyük problemlərdən biri bəzi güclü dövlətlərin yürütdükləri ikili standartlar siyasətidir. Məhz bu siyasət dünyada haqq-ədalətin, sülhün və inkişafın bərqərar olmasını əngəlləyən ən böyük maneədir. Azərbaycan da ərazisinin 20%-nin işğal altında olduğu illərdə ğlkəmizə qarşı tətbiq olunan bu siyasətin fəsadları ilə kifayət qədər çox rastlaşmalı olub. BMT Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən qəbul olunmuş və erməni silahlı qüvvələrinin torpaqlarımızdan dərhal çıxarılmasını tələb edən qətnamələr 30 il ərzində kağız üzərində qaldı. Vasitəçilik missiyasını öz üzərinə götürmüş Minsk qrupu Ermənistana vaxtında ciddi təzyiqlər göstərmədi. Baxmayaraq ki, Minsk qrupuna həmsədrlik edən üç dövlət Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvüdür. Yəni, faktiki olaraq bu ölkələr münaqişənin dondurulması yolunu seçmişdilər. Bütün bunlar bir daha sübut edir ki, ikili standartlar siyasəti hətta ən mötəbər beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən hələ də davam etdirilir. Lakin Azərbaycan da öz növbəsində sübut etdi ki, o, belə riyakarlığa qarşı səssiz qalacaq ölkə deyil. Azərbaycan Ordusu 30 il həllini gözləyən problemi cəmi 44 günə həll etdi. Həm də beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində. Beləliklə Azərbaycanın Vətən müharibəsində əldə etdiyi tarixi Qələbə ilə beynəlxalq hüquq bərpa olundu. Təəssüflər olsun ki, bu gün, artıq müharibənin başa çatmasından bir ilə yaxın müddət keçdiyi bir vaxtda da ermənipərəst qüvvələrin təsir imkanları geniş olan bəzi dünya ölkələri yenə də ikili standartlar siyasəti yürüdərək Azərbaycanı nədəsə ittiham etməyə, hansısa status barədə müzakirələrə yol açmağa çalışırlar. Lakin bütün bunlar əbəs səylərdir. Azərbaycan müharibəni hərbi-siyasi yollarla həll etdi və “Dağlıq Qarabağ” münaqişəsi də tarixdə qaldı. Bu gün Azərbaycanda nə “Dağlıq Qarabağ” adlı inzibati ərazi nə də belə bir münaqişə mövcud deyil. Dövlət başçımızın dediyi kimi, bu məsələ artıq öz həllini tapıb.

Ermənistan hərbi cinayətlərə görə cavab verəcək

Ermənistan həm I Qarabağ müharibəsində, həm də II Qarabağ müharibəsində çox sayda hərbi cinayətlər törədib. Əlbəttə ki, ötən əsrin sonlarında Azərbaycanda informasiya mühiti çox fərqli idi. Bu fərq təbii ki, bizim xeyrimizə deyildi və ermənilər bundan yararlanaraq özlərinin vəhşilikləri ilə bağlı bir çox cinayətlərini gizlədə biliblər. Lakin bu dəfə artıq Azərbaycanı informasiya blokadasına almaq mümkün deyildi. Vətən müharibəsinin gedişi zamanı beynəlxalq ictimaiyyət dəfələrlə erməni barbarlığının şahidi oldu. Təkcə Gəncə şəhərinə ballistik raketlərin atılması barbarlığın, hərbi cinayətkarlığın ən böyük göstəricisidir. Çünki bu, gecə vaxtı insanların yatdığı zaman hədəflənmiş hücum idi. Rəsmi İrəvan hərbi cinayətkardır. Azərbaycan Ordusunun zəfər yürüşü qarşısında tab gətirə bilməyən düşmən təxribatlara əl ataraq dinc mülki şəxsləri hədəfə almaqla müharibə cinayətləri törətmişdir. Azərbaycanın şəhərləri ballistik raketlərlə, fosforlu və kasetli bombalarla atəşə tutulmuşdur. Müharibə dövründə namərd atəşlər nəticəsində 100-ə yaxın mülki şəxs, onların arasında uşaqlar, qadınlar həlak olmuşlar. 400-dən çox mülki şəxs yaralanmış, 5 mindən çox ev dağıdılmış, ziyan çəkmişdir. Ağdam, Bərdə, Füzuli, Gəncə, Goranboy, Naftalan, Mingəçevir və Tərtər rayonlarında şəhər və kəndlərin raket atəşinə tutulması müharibə cinayətidir. Həmçinin basdırılmış mina xəritələrinin Azərbaycana təqdim olunmaması rəsmi İrəvanın bu gün də hərbi cinayətlər törətdiyini sübut edir. Basdırılmış yüz minlərlə mina işğaldan azad edilmiş ərazilərdə bərpa işlərini əsaslı şəkildə ləngidir və mülki əhalinin həyatı üçün təhdid törədir. Müharibə başa çatandan bu günədək 150-dən çox mülki şəxs və hərbçi minaya düşərək həlak olmuş və ya öz sağlamlığını itirmişdir. Əslində hər bir mina partlayışı atəşkəsin və sülhün pozulması kimi qiymətləndirilə bilər. Buna görə də dünya ictimaiyyəti və beynəlxalq təşkilatlar Ermənistanı minaların xəritələrini vermədiyinə görə qınamalı və rəsmi İrəvan bütün bu cinayətlərə görə hüquqi məsuliyyət daşımalıdır.

Azərbaycan əsgəri şərəflə döyüşdü

Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyev hər zaman deyirdi ki, biz şəhidlərimizin qanını yerdə qoymayacağıq. Azərbaycan Prezidenti indiyədək verdiyi bütün vədlərə dəqiqliklə əməl edib. Dövlət başçımızın bu kəlmələri də Vətən müharibəsinin gedişində reallaşdı. Azərbaycan Ordusu şəhidlərimizin qanını düşməndən aldı və bunu döyüş meydanında etdi. Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan təmkinli şəkildə müharibə apardı. Qarşı tərəfin mülki infrastrukturuna zərər vurulmadı, mülki vətəndaşlar arasında itkiyə yol açacaq heç bir hərəkətliliyə yol verilmədi. Müharibə zamanı hərbi qulluqçularımız tərəfindən bir nəfər belə olsun mülki vətəndaşlara zərər yetirilmədi.  Eyni zamanda da Azərbaycan Ordusu XXI əsrin ən yeni döyüş taktikasını dünyaya təqdim etdi. II Qarabağ müharibəsi zamanı istifadə olunan bu taktika dünya hərb tarixində yenilik hesab olunur və dünyanın bir çox aparıcı ölkələrində ali hərbi məktəblərin dərsliklərinə salınaraq öyrənilir. O cümlədən ABŞ Hərbi Akademiyası və Pentaqonun rəsmiləri Azərbaycan Ordusunun hərbi əməliyyatlarının öyrənilməsi zərurətini qeyd ediblər. ABŞ-ın Milli Müharibə Kollecinin və Seton Hall Universitetinin Diplomatiya və Beynəlxalq Münasibətlər Məktəbinin analitik nəşrlərində isə Azərbaycan Ordusunun hərbi taktikası öyrənilərkən belə qənaətə gəlinib ki, bizim qarşımızda hətta dünyanın aparıcı ölkəsi olsaydı belə onun da heç bir şansı olmayacaqdı.

Anım günü Şəhidlərimizin ölməz ruhlarına yüksək ehtiramın ifadəsidir

Bu gün ölkəmizdə həm dövlət, həm də cəmiyyət üçün hərbi əməliyyatlarda iştirak edən vətəndaşların müharibədən sonrakı mövcud durumu, şəhid və qazi ailələrinin sosial-psixoloji vəziyyəti son dərəcə önəmli bir faktor olaraq diqqət mərkəzindədir. Əlbəttə ki, şəhidlərimiz, onların ailələri, Qarabağ qaziləri, müharibə iştirakçıları cəmiyyətin qürur mənbəyidir və onların sosial problemlərinin həlli, şəhidlərimizin adlarının əbədiləşdirilməsi, onların ailələrinə diqqət və qayğının göstərilməsi həm dövlətin vəzifəsi, hər birimizin borcudur. Vətən müharibəsində şəhidlik zirvəsinə ucalanların ailə üzvlərinin, bu haqq savaşımızda şanlı Zəfər qazanan qüdrətli Azərbaycan Ordusunun hərbçilərinin, qazilərin sosial müdafiəsinin möhkəmləndirilməsi, o cümlədən bu insanların mənzil, fərdi ev və avtomobillərlə təmin edilməsi istiqamətində həyata keçirilən kompleks tədbirlər Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin bu qəbildən olan vətəndaşlarımıza daim xüsusi diqqət və qayğı göstərməsinin bir təzahürüdür. Yaralanmış müharibə iştirakçılarının reabilitasiyası və onların sosial məsələlərinin həlli istiqamətində görülmüş işlər sübut edir ki, dövlət hər zaman öz əsgərinin yanındadır. Müharibə dövründə əlini, qolunu itirmiş qazilərimiz üçün ən müasir protezlər sifariş edilmişdir. Ehtiyacı olan bütün qazilərə, şəhid ailələrinə dövlət tərəfindən lazımi köməklik göstərilməkdədir. İndiyədək 9200-ə yaxın şəhid ailəsi, müharibə əlili dövlət tərəfindən mənzillərlə təmin edilmişdir. Həm Birinci, həm də İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidlərinin ailələrinə Bakıda, Sumqayıtda, Abşeron rayonunda bu ilin sonuna qədər mənzillər veriləcəkdir. Əlavə olaraq, müharibə əlillərinə 7200-ə yaxın minik avtomaşını verilmişdir. Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən əsas məqsədi şəhid ailələrinin və hərbi əməliyyatlar nəticəsində əlilliyi müəyyən olunmuş şəxslərin sosial müdafiəsi sahəsində dövlət tərəfindən həyata keçirilən tədbirlərə əlavə dəstək verilməsi istiqamətində vətəndaş cəmiyyəti təşəbbüslərinin reallaşdırılması üçün müvafiq platformanın yaradılması, bu sahədə şəffaflığın, hesabatlılığın və ictimai nəzarətin təmin edilməsi olan “YAŞAT” Fondu yaradılmışdır. İndiyədək Fondda 62 milyon manatdan çox vəsait toplanmışdır. Azərbaycan Ordusu şəhidlərimizin intiqamını düşməndən döyüş meydanında aldı və onların qanı yerdə qalmadı. Azərbaycan şəhid ailələrinə göstərilən diqqətə görə dünya miqyasında nümunə sayıla bilər. Azərbaycan xalqı mübariz oğul və qızlarının şücaətini yüksək qiymətləndirir, bütün şəhidlərimizin ruhuna ehtiram göstərir, xatirəsini uca tutur. Dövlət başçısı tərəfindən bu istiqamətdə imzalanan Fərman və Sərəncamlar çoxsaylı ailələrə böyük sevinc bəxş edir. Vətən müharibəsində qəhrəmancasına döyüşmüş, Azərbaycan Bayrağını işğaldan azad edilən torpaqlarımızda dalğalandırmış, ölkəmizin ərazi bütövlüyü yolunda canlarını fəda etmiş əsgər və zabitlərimizə, bütün şəhidlərimizə dərin ehtiram əlaməti olaraq Prezident İlham Əliyevin imzaladığı 27 sentyabr – Vətən müharibəsinin başladığı günün Azərbaycan Respublikasında Anım Günü kimi qeyd olunması ilə bağlı Sərəncam da şəhid ruhlarına, şəhidlərin doğmalarına ölkəmizdə göstərilən ali ehtiramın aydın ifadəsidir.

Rusif Kərimov

Viləşçay Su Anbarı İstismar İdarəsinin rəisi