Əliyevin xəbərdarlıqları: Yeni ssenarilərə hazırlıq - TƏHLİL 

Birincisi, Rusiya sülhməramlı qoşunlarının müvəqqəti qaydada yerləşdirildiyi Qarabağda açıq qalan məsələlərin həlli Azərbaycanın daxili işidir.

İkincisi, Əliyev İrəvandakı ağır atletika üzrə Avropa çempionatında Azərbaycan Bayrağının yandırılması fonunda belə bir ifadə işlətdi: “Bir gün gözlərini açıb Azərbaycan Bayrağını öz başları üzərində görə bilərlər”.

Birinci və ikinci mövqe vahid konsepsiyada birləşir – bu, Azərbaycanın milli təhlükəsizliklə bağlı görəcəyi tədbirləri və strateji maraqlarının hədəflərini göstərir.

İlham Əliyevin çıxışları onun Ali Baş Komandan kimi hərbi ölçülərin miqyası barədəki mövqeyini əks etdirir.

Eyni gündə, İlham Əliyevin müsahibəsindən əvvəl, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan ölkə parlamentinin iclasında ənənəvi fikirlərini gündəmə gətirdi.

O, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün tanınmasından danışsa da, sərhədlərin delimitasiya çərçivəsində haradan başlayıb, harada bitdiyi barədə aydın təsvir verməkdən qaçdı ki, bu da İrəvanın hələ yekun mövqeyə gəlmədiyinin meyarıdır.

Paşinyanın fikirlərində yeni bir xətt gözə çarpdı, o, regionda Ermənistanın Azərbaycan qarşısında hərbi balansı bərpa etmək üçün ciddi proqramlarının olduğunu dedi.

Deməli, Ermənistanın Azərbaycanla müqayisədə hərbi potensialının qat-qat zəif olmasını rəsmi İrəvan qəbul etmir və “bərpa etmək” tezislərini regiondakı hərbiləşdirmənin gücləndirilməsi qismində dilə gətirir.

Bu, postmünaqişə dövrü aurasının korlanmasıdır və Ermənistanın silahlanması ona görə təhlükəlidir ki, o, hələ köhnə, işğalçılıq siyasətindən əl çəkdiyini bəyan etməyib. Ermənistanın silah idxalındakı göstəricilər, əsasən, İran və Hindistana məxsusdur, lakin Rusiya da özünün regiondakı ambisiyalarından dolayı yeni ixrac marşrutları axtarır.

Prezident İlham Əliyevin Qarabağ separatçılarına və Ermənistan hakimiyyətinə “tuşladığı silahlar”dan eyni zamanda İrəvanın revanşist hisslərini diri tutmağa çalışan üçüncü qüvvələr də öz payını götürməlidir.

Əks təqdirdə, regionda təhlükəsizlik, sabitlik və qarşılıqlı etimad yoxa çıxacaq və bunun məsuliyyəti Ermənistanın üzərində qalacaq.

Əliyevin Qarabağla bağlı dediyinin detallarına keçid etsək, görürük ki, Azərbaycan separatçıların neytrallaşdırılması və ya zərərsizləşdirilməsi ilə bağlı planlarını yüz ölçüb, bir biçərək yekun qərar verib.

Əliyevin fikrini daha da sərt şəkildə ifadə etməsi separatçılara, Ermənistana, onları bəsləyib kökəltmək istəyən qüvvələrin beyinlərinə strateji sirayətlərlə yeridilən xəbərdarlıqlardır.

İndi Ermənistan üçün də, Qarabağdakı ermənilər üçün də iki seçim var. Ya Azərbaycanın şərtlərini qəbul etməli, ya da Bakının verə biləcəyi qərarların təsirləri altında əzilməyi seçməlidirlər.

Beləliklə, nəhayətdə Ermənistanın Paşinyanın ölkə sərhədləri üçün ifadə etdiyi 29,8 min kvadratkilometr ərazini qoruyub-saxlaya bilmək potensialı tükənə bilər.

Azərbaycanda, görünür, Ermənistanın balanssızlığı və qeyri-müəyyən davranışları ilə özünü nəhəng güclərin imperialist planlarına hədiyyə etməyə üstünlük verməsi barədə səhih kəşfiyyat məlumatları var.

Regionda özünü başqasının ağuşunda saxlamaqla Azərbaycana qarşı cəbhənin piyadası olmaq belə təhlükəli ssenaridir.

Azərbaycan gah Qərbin, gah da Rusiyanın regionda təsir dairələrində vurnuxmamaları üçün “yol”ları bağlamaq üçün yeni plana malik ola bilər.

Çünki regionda cərəyan edən proseslərin formasının böyüməsi yeni ssenarilər və problemlər qarşısında daha düzgün qiymətləndirmə tələb edir.

Təhlükəli tendensiyalar qalsa belə, Azərbaycanla Ermənistan arasında danışıqlar yolu bağlanmayıb. İlham Əliyevin yeni açıqlamaları Azərbaycanın növbəti danışıqlara hansı üstünlüklərlə getdiyi barədə təsvirlər verməyə yardımçıdır.

Ermənistanı ən çox qorxuya salan sərhədlərlə bağlı məsələlərdir, çünki Azərbaycan böyük ölçüdə sərhədlə bağlı planlarını tərtib edib və İrəvan bundan xəbərdardır.

Aqşin Kərimov